(foto. fieldorf.pl)24 lutego 1953 r. w warszawskim więzieniu na Mokotowie władze komunistyczne wykonały wyrok śmierci przez powieszenie na gen. Auguście Emilu Fieldorfie "Nilu" - organizatorze i dowódcy Kedywu Komendy Głównej AK, jednym z najbardziej zasłużonych żołnierzy Armii Krajowej i polskiego podziemia niepodległościowego.
August Emil Fieldorf urodził się 20 marca 1895 r. w Krakowie. W latach 1914-1917 służył w Legionach Polskich, a następnie w Polskiej Organizacji Wojskowej. Od listopada 1918 r. żołnierz Wojska Polskiego, w latach 1919-1920 uczestniczył w kampanii wileńskiej.
Po wybuchu wojny polsko-bolszewickiej w randze dowódcy kompanii brał udział m.in. w wyzwalaniu Dyneburga, Żytomierza i w wyprawie kijowskiej.
Po wojnie pozostał w służbie czynnej. Od 1938 r. dowódca 51. Pułku Strzelców Kresowych, którym kierował także podczas kampanii wrześniowej 1939 roku. Po klęsce kampanii, przez Węgry przedostał się do Francji, gdzie ukończył kursy sztabowe i został awansowany na pułkownika.
Wyrok na gen. Fieldorfa został zatwierdzony przez Sąd Najwyższy 20 października 1952 r. Na uwagę zasługuje opinia składu sędziowskiego, skierowana do Sądu Najwyższego: "Skazany Fieldorf na łaskę nie zasługuje. Skazany wykazał wielkie natężenie woli przestępczej. Zdaniem sądu nie istnieje możliwości resocjalizacji skazanego".
We wrześniu 1940 r. jako pierwszy emisariusz od czasu wybuchu wojny na Zachodzie został przerzucony do kraju. Początkowo działał w warszawskim Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), a od 1941 r. współpracował z ZWZ w Wilnie i Białymstoku.
W sierpniu 1942 r. został mianowany dowódcą Kedywu Komendy Głównej AK. Służbę na tym stanowisku pełnił do lipca 1944 r., kiedy został zastępcą dowódcy Armii Krajowej, gen. Leopolda Okulickiego.
Na krótko przed upadkiem Powstania Warszawskiego, rozkazem Naczelnego Wodza Kazimierza Sosnkowskiego z 28 września 1944 r., awansował na generała brygady i objął stanowisko Naczelnego Komendanta organizacji NIE, kadrowego odłamu Armii Krajowej, przygotowanego do działań w warunkach sowieckiej okupacji.
7 marca 1945 r. został aresztowany przez NKWD w Milanówku pod fałszywym nazwiskiem Walenty Gdanicki i nierozpoznany - zesłany do obozu pracy na Uralu.
Po odbyciu kary, w październiku 1947 r. powrócił do Polski i osiedlił się pod fałszywym nazwiskiem w Białej Podlaskiej. Przebywał następnie w Warszawie i Krakowie, a w końcu osiadł w Łodzi. W odpowiedzi na ogłoszoną w 1947 r. amnestię, ujawnił się w lutym 1948 r.
10 listopada 1950 r. gen. Fieldorf został zatrzymany przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (MBP) w Łodzi na ul. Piotrkowskiej w momencie, gdy wychodził z budynku Wojskowej Komendy Rejonowej.
Przewieziono go następnie do Warszawy i osadzono w areszcie śledczym MBP przy ul. Koszykowej. 17 listopada oficer śledczy MBP por. Zygmunt Krasiński zwrócił się do naczelnego prokuratora wojskowego o zastosowanie wobec Augusta Emila Fieldorfa środka aresztu tymczasowego.
Osadzono go w więzieniu przy ul. Rakowieckiej. Pomimo tortur odmówił współpracy z Urzędem Bezpieczeństwa.
21 listopada Wojskowy Prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej ppłk Helena Wolińska wydała postanowienie o tymczasowym aresztowaniu generała z art. 86: "Kto usiłuje przemocą zmienić ustrój Państwa Polskiego podlega karze więzienia na czas nie krótszy od 5 lat albo karze śmierci".
Śledztwo przeciwko generałowi wszczęto 20 grudnia. Rozpoczęły się intensywne przesłuchania trwające do 30 lipca 1951 r. 4 sierpnia oficer śledczy MBP ppor. Kazimierz Górski sporządził akt oskarżenia.
16 kwietnia 1952 r. o godz. 12:30 w gmachu Sądu Wojewódzkiego dla m. st. Warszawy rozpoczęła się "rozprawa główna" przy drzwiach zamkniętych.
Sąd uznał gen. Fieldorfa winnym zarzucanych mu czynów i skazał go na karę śmierci przez powieszenie. Zasądzono także utratę praw publicznych i obywatelskich, praw honorowych oraz przepadek mienia. Generał miał występować przeciwko "bojownikom o wolność i wyzwolenie społeczne. Udowodnione materiałami sprawy morderstwa około tysiąca antyfaszystów, tylko w części obrazują faktyczne zbrodnie, które obciążają skazanego".
Wspomniany art. 86. dekretu PKWN był narzędziem bezprawia sądowego w walce politycznej, prowadzonej przeciwko AK i całemu niepodległościowemu podziemiu. Z tego samego artykułu orzekano także kary wymierzane niemieckim zbrodniarzom wojennym.
Wyrok na gen. Fieldorfa został zatwierdzony przez Sąd Najwyższy 20 października 1952 r. Na uwagę zasługuje opinia składu sędziowskiego, skierowana do Sądu Najwyższego: "Skazany Fieldorf na łaskę nie zasługuje. Skazany wykazał wielkie natężenie woli przestępczej. Zdaniem sądu nie istnieje możliwości resocjalizacji skazanego".
Dwa dni później "prośby o łaskę" do Bolesława Bieruta skierowali żona i ojciec generała. Prezydent Bierut nie skorzystał z prawa łaski i 3 lutego 1953 r. wyrok zatwierdził.
24 lutego 1953 r. gen. Emil Fieldorf został stracony przez powieszenie w więzieniu mokotowskim w Warszawie przy ul. Rakowieckiej. Ciało pochowano w nieznanym miejscu.
Wiele wskazuje na to, że bezpośrednim powodem skazania generała na śmierć mogła być odmowa współpracy z władzami komunistycznymi.
Osoby odpowiedzialne za zbrodnię dokonaną na gen. Fieldorfie nie poniosły kary.
30 lipca 2006 r. prezydent Lech Kaczyński odznaczył pośmiertnie gen. Fieldorfa Orderem Orła Białego. W roku 2009 odbyła się premiera filmu biograficzno-historycznego "Generał Nil" w reżyserii Ryszarda Bugajskiego; w roli generała wystąpił Olgierd Łukaszewicz
