Opis.
Wieloletnia krzewinka dorastająca do 80 cm wys.; pędy płożące się lub wstające, zakorzeniające się w węzłach, zimozielone, rozgałęzione; łodyżki rózgowate; liście igiełkowate, drobniutkie, 3-kanciaste; ulistnienie równoległe; kwiaty 4-krotne w jednostronnych i wielokwiatowych gronach, umieszczonych na szczycie pędów; kielich wolnodziałkowy, różowy, otoczony 4-listkowym zielonym kieliszkiem; pręciki o pylnikach u nasady z dwoma wyrostkami; owoc - torebka. Kwitnie od lipca do października; kwiaty czerwonofioletowe. Roślina dość pospolita w całym kraju, w niektórych miejscach występuje masowo; rośnie w lasach, na polanach i przyleśnych wzgórzach.
Surowiec.
Surowcem jest ziele - Herba Callunae (Ericae), które zbiera się w okresie kwitnienia i suszy
w temp. do 40 stopni C.
Flos Ericae - w sprzedaży w aptekach i w sklepach zielarskich.
Skład chemiczny.
Wrzos zawiera garbniki - do 7%, arbutynę i metylo-arbutynę - ok. 0,5%, kwasy organiczne (m.in. fumarowy), goryczkę, olejek eteryczny, kwercytrynę, mirycytrynę, śluzy, sole i triterpeny (kw. ursolowy).
Działanie.
Wodny wyciąg z wrzosu wywiera wpływ moczopędny, odtruwający organizm, przeciwobrzękowy, napotny, przeciwgorączkowy, wykrztuśny i przeciwkaszlowy, osłaniający, rozmiękczający, silnie przeciwzapalny, odkażający, głównie na układ moczowy, słabo żółciopędny czy uspokajający. Efektywnie uszczelnia naczynia krwionośne i stabilizuje błony komórkowe (działanie przeciwprzesiękowe).
Wskazania:
skąpomocz, stany zapalne nerek i dróg moczowych, ropomocz, białkomocz, krwiomocz, cukromocz, obrzęki, kamica moczowa, bóle nerek, nieżyt układu oddechowego, nieżyt jelit i żołądka, zaburzenia trawienia, zaparcia i biegunki, bóle brzucha, zapalenie jamy ustnej i gardła, przeziębienie, choroby zakaźne, zatrucia, schorzenia skórne, dna, reumatyzm, lekkie wyczerpanie nerwowe (+ inne zioła, np. melisa).
Napar: 2 łyżki ziela lub kwiatów zalać 200-400 ml wrzącej wody; odstawić na 30 minut; przecedzić. Pić kilka razy dz. po 150-200 ml. Niemowlętom można podawać 20-50 ml naparu (bardzo korzystnie wpływa na przewód pokarmowy u niemowląt, ponadto uspokaja je). Wrzos jest miły w zapachu i smaku, można nim zastąpić herbatę.
