Opis.
Bylina dorastająca do 45 cm dł.; pęd główny krótki, z zakorzeniającymi się w węzłach, długimi, cienkimi rozłogami; liście spodem srebrzyste owłosione, przerywano nieparzystopierzaste; odcinki liściowe pedlugowate, wcinano-ząbkowane; kwiaty na długich szypułkach; płatki korony żółte, błyszczące; owoc - orzeszek. Kwitnie od maja do sierpnia. Rośnie na łąkach, nad brzegami wód, na przydrożach, na ugorach, na nieużywanych pastwiskach; lubi gleby wilgotne, gliniaste, zasobne w azot; roślina pospolita.
Surowiec.
Surowcem jest ziele srebrnika - Herba Potentillae anserinae seu Folium et Herba Anserinae. Ziele lub same liście zbiera się w maju, w czerwcu i w lipcu, a następnie suszy w temp, do 40o C. Ziele srebrnika można kupić w aptekach i w sklepach zielarskich.
Skład chemiczny.
Srebrnik zawiera garbniki - do 6%, flawonoidy, żywice, kwasy organiczne, cholinę, wit. C - 80-100 mg/100 g, śluzy i inne substancje nie poznane.
Działanie.
Srebrnik działa przeciwbiegunkowo, przeciwzapalnie, antyseptycznie, ściągająco, przeciwkrwotocznie, moczopędnie, żółciopędnie, rozkurczowo i przeciwkaszlowo; reguluje wypróżnienia i krwawienia miesiączkowe oraz przemianę materii; „czyści krew”.
Wskazania: nieżyt jelit i żołądka, niestrawność, zaburzenia trawienia, choroba wrzodowa, kaszel, krztusiec, choroby skórne i zakaźne, nieregularne i nadmierne krwawienia miesiączkowe, upławy, brak apetytu.
Napar: 2 łyżki suszu zalać 1 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić kilka razy dz. po 1 szkl.; niemowlęta ważące 3-4 kg -9-11 ml, 5-6 kg - 14-17 ml, 7-8 kg - 20-23 ml, 3-4 razy dz.; dzieci ważące 9-10 kg - 25-28 ml, 15-20 kg - 42-57 ml, 25-30 kg - 71-85 ml, 35-40 kg - 100-115 ml, 45-50 kg - 130-150 ml, 3-4 razy dz.
Odwar: 2 łyżki liści lub ziela gotować w 1 szkl. wody przez 5 minut; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić jak napar.
Nalewka srebrnikowa - Tinctura Anserinae: 1 szkl. liści lub ziela zalać 400 ml wódki; wytrawiać 14 dni; przeflltrować. Zażywać 3-4 razy dz. po 5 ml. Schorzałe miejsca (trądziki, pryszcze, łojotok, łojotokowe zapalenie skóry, rany, oparzenia, owrzodzenia, liszaje, ropnie, nadżerki, odparzenia, pleśniawki, zajady, afty i t.d.) pędzlować lub przemywać nalewką 6 razy w ciągu doby. Mocnym odwarem (2 łyżki suszu na 1 szkl. wody) płukać jamę ustną przy stanach zapalnych i założeniowych (ropnych) oraz profilaktycznie 4-6 razy w ciągu dnia. Stosować też do przepłukiwania i nasiadówek przy schorzeniach narządów płciowych. W chorobach oczu (stany zapalne, zakażeniowe, łzawienie, światłowstręt, opuchnięcie, przemęczenie, pieczenie) stosować 15 minutowe (co 5 minut zmieniane) okłady z naparu 3 razy w ciągu doby (+ wszystkie witaminy! lub preparat mineralno-witaminowy).
Rp. Ziele srebrnika - 1 łyżka
- Kwiat rumianku - 1 łyżka
- Kwiat (ziele) wrzosu - 1 łyżka
- Kwiat lipy - 1 łyżka
Wymieszać. Przyrządzić i dawkować jak napar srebrnikowy. Wskazania: zaburzenia trawienia (w tym także u niemowląt), kaszel, przeziębienie, chcroby zakaźne, nieżyt jelit l żcłąaka.
Rp. Ziele srebrnika - 1 łyżka
- Ziele dziurawca - 1 łyżka
- Ziele lub sam kwiat krwawnika - 1 łyżka
- Kwiat rumianku - 1 łyżka
- Ziele mięty - 1 łyżka
- Ziele ruty - 1 łyżka
- Liść rozmarynu - 1 łyżka
- Ziele hyzopu - 1 łyżka
- Liść melisy - 1 łyżka
- Ziele glistnika - 1 łyżka
- Kłącze tataraku - 1 łyżka
Wymieszać bardzo starannie. Przyrządzić i dawkować jak napar srebrnikowy. Mieszanka bardzo cenna.
Wskazania: niedostateczne, zaburzenie w wydzielaniu i zastoje żółci, kamica żółciowe, niewydolność i zapalenie wątroby, bóle wątroby, pęcherzyk l trzustki, stany zapalne żołądka i jelit, biegunka, niestrawność, zaburzenia trswienia, brak apetytu, osłabienie, choroby skórne i zakaźne, bóle brzucha, stany zapalne i zakażenicwe układu oddechowego, kaszel, przeziębienie, zaburzenia hormonalne l przemiany materii.
